Gà Asil là giống gà được biết đến nhiều nhờ lối ra đón hay, dù được nhập khẩu vào Việt Nam không lâu nhưng lại đang thu hút các sư kê đầu tư nuôi. Hiện nay, giống gà Asil cũng được lai tạo cùng 1 số giống gà khác để giữ được các ưu điểm và loại bỏ dần nhược điểm của loài này.
Giống gà Asil được thuần dưỡng ở Ấn Độ và có lẽ là giống gà chọi cổ xưa nhất trên thế giới. Theo một số bằng chứng được khảo cổ về chọi gà được phát hiện ở thung lũng Indus (ngày nay là Pakistan nhưng thuộc Ấn Độ cho tới 1947). Ngày nay, vùng đất này bao gồm các quốc gia như Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh và Sri Lanka. Đây là quê hương của các chủng tộc và nền văn hóa khác nhau. Việc tìm hiểu những tên địa phương và mô tả thực sự phức tạp bởi riêng Ấn Độ thì cũng đã có đến tận 21 ngôn ngữ bản địa và đấu đó trên 200 phương ngữ. Đôi khi những thông tin được đưa ra là hết sức trái ngược. Vì thế việc so sánh và phân biệt những thông tin này là điều cần thiết.
Gà Asil là gì?
Gà Asil là giống gà chọi ngoại nhập nổi tiếng có các đòn đá rất hay và đi kèm là lối đá tấn công rất mạnh mẽ. Chính vì thế mà đã lôi kéo không ít sư kê kiếm tìm và sưu tầm. Hiện nay giống gà này còn được mang đi lai tạo cùng một số giống gà khác. Gà đá Asil là một giống gà phức tạp, bên cạnh loài “chính” còn có phần lớn biến thể ( gà tre, gà rặc, gà lai Mỹ). 1 Một số có những đặc điểm thể hình riêng biệt.
Asil ban đầu được nuôi để chọi gà, nhưng ngày nay chúng được nuôi để làm cảnh. Loài này được đưa tới châu Âu vào khoảng năm 1750. Chúng được coi là loài chim trò chơi mạnh nhất trên toàn cầu. Chúng rất sáng tạo, cơ bắp mạnh mẽ và chúng đã đóng góp cho giống Cornish (gà thịt) hiện đại. Đôi khi giống này rất gần gũi lúc chúng bị tách ra khỏi những con gà trống khác. Nhưng bạn không nên nuôi nhiều gà trống cùng nhau, bởi vì chúng sẽ chiến đấu cho tới lúc chết.
Cách nhận diện giống gà Asil thuần chủng
Gà Asil có các đòn đá đầy sức mạnh, tốc độ ra đòn nhanh và đặc biệt là sức đề kháng tốt. Nếu được người nuôi chăm sóc tốt thì chẳng phải lo lắng về những bệnh thường gặp do thời tiết tác động tới gà chọi. Cũng như gà có khả năng bình phục tốt hơn lúc bị thương sau các trận đá gà. Dựa vào một số đặc điểm sau của gà để nhận diện chính xác nhất giống thuần không lai tạo.
Phần Đầu
Phần đầu gà rặc thường tròn và rộng, đôi mắt trắng, gò má nhô cao hơn các loại gà khác và có gò lông mày. Mồng thường thấy trên gà Asil là mồng trích hoặc mồng dâu, mỏ có bản, điển hình nhất phải nói đến phần đầu của gà Asil chính là đoạn nối đầu và cổ bị “thắt sọ”. Mặt chúng thường có màu đỏ rực trông rất hung dữ. Đặc điểm này khá rõ ràng giúp việc phân biệt chính xác với những giống gà asil lai Mỹ hay giống gà truyền thống.
Phần Mỏ Gà
Đối với gà chọi Asil Bắc Ấn, mỏ to giống như mỏ ưng. Còn loại gà chọi Asil Nam Ấn thì mỏ gà lại ngắn hơn. Mỏ rộng bản và có hình tam giác.
Phần Mắt
Giống Asil Bắc Ấn và Asil Nam Ấn có mắt trắng, mắt đỏ hay vàng đều là gà lỗi, có thể mắt phớt vàng thì ấy là gà tơ nhưng sau vẫn sẽ chuyển thành trắng. Đôi khi mắt vằn tia máu, mắt này cũng khá được ưa chuộng bởi đó là dấu hiệu của khí phách
Lúc chọn gà chọi Asil thì nếu như các con có màu mắt vàng hoặc đỏ đều là gà đã qua lai tạo chẳng hạn như gà asil lai mỹ, gà tre lai asil, gà tre asil mỹ, gà tre asil jap,…
Phần Chân
Chân gà đá cựa sắt Asil thường có các màu sắc như: trắng ngà, đen, xám, vàng và xanh lục. Vài cá thể gà Asil có vảy sần sùi và hơi vênh.
Vai và lưng
Phần vai và phần cánh của gà thường úp sát vào thân mình. Lưng gà không dựng, tạo nên 1 góc khoảng 45 độ so có thân mình. Chiều cao có sự chênh lệch với những giống gà chọi lưng dựng thẳng khác như gà Shamo, gà chọi Nhật Bản,…
Đặc điểm khác
Giống gà chọi Asil có thân hình tương đối cơ bắp nhưng quan sát tổng thể thì lại thon gọn chứ không quá đồ sộ. Gà có thể hoạt động linh hoạt, những đòn đá cũng nhanh nhẹn và sở hữu tốc độ tốt. Cũng đảm đảm bảo được sự thuận lợi trong quá trình di chuyển và né đòn.
Các giống gà Asil phổ biến
Ngày nay có 2 loại gà chọi Asil là Reza Asil và Kulang Asil. Có các đặc điểm khác nhau nhưng điểm chung đều là những chiến kê tốt, xung trận cực hay và chính xác.
Không những thế gà Asil rặc 100% thì được các sư kê thích hơn bởi loài thuần chủng thường có các đặc điểm là bản lĩnh chiến đấu cực kỳ cao, sự di truyền lúc đúc gà con cũng tốt hơn, tạo ra những đời gà con khỏe mạnh.
Reza Asil
Reza là giống gà Asil dưới 3 kg, loại này phân bổ nhiều trên toàn cầu nhờ sách vở và những bài viết của các chuyên gia như Herbert Atkinson, Siran và Paul Deraniyagala ở Sri Lanka và Carlos Finsterbusch ở Chile.
Theo những tài liệu cũ (phương Tây) lại chia thành nhiều loài: (Amir) Ghan, Sonatol, (Siyah) Rampur, Kalkatiya (Kaptan) và Jawa. Những loài này đều được phân biệt theo màu sắc! Ý nghĩa theo thứ tự là: điều, điều nhạt, ô, điều bông và chuối. Ngày xưa các màu khác như nhạn, bông (spangle),… đều bị coi là pha tạp. Theo Herbert Atkinson, Asil thuần không được nặng quá 3 kg
Những ai đã có kinh nghiệm lai tạo đều hiểu rằng sau vài thập kỷ giống gà sẽ bị suy dần cho tới biến mất. Lưu ý: dân địa phương ở Ấn Độ, Pakistan, Bangladesh và Sri Lanka chỉ biết tới Reza Asil thông qua với cái tên hay được gọi ở quê hương họ.
Kulang Asil
Trong một số tài liệu về gà chọi ở phương Tây, ví dụ như cuốn “Cockfighting all over the World” (1938) của Carlos Finsterbusch, bao gồm các biến thể sau: Hyderabad, Calcutta và Madras. Các chuyên gia Asil ở nội địa đều sử dụng cách phân loài tiên tiến hơn. Các giống Asil to con được chia thành các biến thể sau: Bắc Ấn, Nam Ấn và Madras. Những biến thể Bắc và Nam Ấn không có quá nhiều điểm khác nhau là mấy. Chỉ khác kiểu mồng, hình dạng mỏ và thân, tuy nhiên Madras Asil lại khác khác hầu như hoàn toàn. Chúng có dáng cơ thể thấp, đô con và nặng xương hơn. Biến thể này được phát hiện tại cực Nam của Ấn Độ, thuộc bang Tamil Nadu. Ở nội địa, gà Asil có trọng lượng cơ thể rơi vào khoảng từ 4 tới 6 kg. Kulang Asil ở bên ngoài và các nước hàng xóm thường từ 4.5 đến 5.5 kg. Có là do điều kiện nuôi dưỡng mỗi nơi mỗi khác.
Các giống gà Asil được ưa chuộng tại Việt Nam
Ngoài gà chọi Asil rặc thì các dòng gà lai cũng khá được dân chơi gà ưa thích. Ví dụ:
- Gà asil lai Mỹ
- Gà tre asil Mỹ
- Gà asil Cobra…
Bên cạnh đó thì những loài gà trên thế giới được ưa chuộng như gà tre jap nhập, gà tre jap mỹ cũng là một trong những ý tưởng hay để mang đi tham gia các trận đá gà thomo hay đá gà Việt Nam hiện tại.